Khi golf trở thành cơ hội thứ hai cho những người lầm lỡ

Giữa khung cảnh trại giam Cedar Creek ở bang Washington, tiếng cười vang lên sau mỗi cú đánh hụt. Nico, một phạm nhân với mái tóc dreadlock dài, cố gắng đánh bóng trúng bằng cây driver của mình. Sau vài lần thất bại, anh bật cười. Bạn tù trêu chọc, quản giáo cũng mỉm cười. Bóng cuối cùng bay lên không trung và tất cả cùng vỗ tay. Ở đây, trong hàng rào thép gai, golf không chỉ là trò chơi. Đó là một liệu pháp, một cơ hội làm lại cuộc đời.

Cedar Creek Corrections Center là nhà tù an ninh tối thiểu gần thành phố Olympia, giam giữ khoảng 450 phạm nhân sắp mãn hạn. Một số từng phạm tội nghiêm trọng, một số đã ở tù hàng chục năm. Nhưng điều đặc biệt là ở đây có Cedar Creek Golf Club - câu lạc bộ golf duy nhất trong nhà tù, được thành lập bởi giám thị Tim Thrasher, người tin rằng môn thể thao này có thể giúp con người học lại kỷ luật, sự kiên nhẫn và tôn trọng lẫn nhau.

Ba năm trước, cựu quân nhân tên Thrasher cùng tay lái mô tô Harley và cũng là một người mê golf đã quyết định thử nghiệm điều chưa từng có: dạy tù nhân chơi golf. Ông cho rằng, thay vì chỉ giam giữ, nhà tù phải giúp con người học cách sống đúng đắn để khi ra ngoài có thể trở thành hàng xóm tốt.

“Nếu họ có thể học cách cư xử, kiên nhẫn và tôn trọng luật lệ trong golf, họ cũng có thể làm vậy với xã hội”, Thrasher nói.

Ở Cedar Creek, không có sân golf thật. Họ chơi trên sân bóng mềm vào mùa hè, trong nhà tập vào mùa đông. Dụng cụ đều là bóng xốp và thảm cỏ nhân tạo. Mỗi tối thứ Tư, loa phát thanh vang lên: “Lời gọi cuối cùng cho các golfer”. Những phạm nhân mặc áo trắng, quần vàng đứng xếp hàng, tập đánh chip, pitch, rồi driver hướng về hàng thông Washington cao vút. Ai thắng các trò thi đấu nhỏ sẽ được thưởng… đồ vệ sinh cá nhân.

Với họ, golf không chỉ là môn thể thao của giới thượng lưu, mà là một cánh cửa mở ra thế giới mới.

“Tôi 30 tuổi và chưa từng nghĩ mình sẽ chơi golf, chứ đừng nói là trong tù”, Nico nói. “Nó giúp tôi bình tâm, thấy mình vẫn có giá trị”.

Tejuan, một phạm nhân khác với hình xăm kín đầu và mặt, từng điều hành tiệm xăm trên khắp nước Mỹ, chia sẻ: “Tôi không trông giống một golfer, nhưng golf giúp tôi thay đổi cách nhìn về bản thân. Tôi cảm thấy mình lại là con người”.

Không chỉ là trò chơi, golf ở Cedar Creek còn là cầu nối giữa tù nhân và người quản lý. Thrasher thường xuyên chơi cùng họ, thậm chí mang cả chương trình “Full Swing” trên Netflix vào chiếu để cùng thảo luận. Khi một số phạm nhân mãn hạn, ông mời họ ra sân thật để cùng thi đấu. Một trong số đó, Brandon, kể lại: “Tôi chưa bao giờ nghĩ sẽ chơi golf với giám thị của mình. Nhưng ông ấy không đối xử như người gác tù, mà như một người bạn”.

Chương trình thậm chí còn tổ chức một buổi ra sân thật tại The Home Course - sân từng đăng cai giải USGA. Năm phạm nhân được đi cùng các nhân viên trại giam, mặc áo có logo “CCGC” với hình đầu lâu và hai gậy golf bắt chéo. Họ cười đùa, đánh bóng, và trong vài giờ ngắn ngủi, họ cảm thấy mình không còn là tù nhân.

“Tôi nhắm mắt lại và tưởng như mình đang ở thế giới bên ngoài”, Rodron kể.

Theo Bộ Tư pháp Mỹ, khoảng 2/3 người mãn hạn tù sẽ tái phạm. Nhưng tại Cedar Creek, kể từ khi chương trình golf được khởi động, con số đó vẫn là 0. Dù mới ở giai đoạn đầu, nhưng kết quả ấy đủ để khiến nhiều người suy nghĩ lại.

“Nếu muốn chúng tôi trở lại xã hội tốt hơn, hãy cho chúng tôi công cụ để thay đổi. Golf làm được điều đó”, Rodron nói.

Với Thrasher, golf chỉ là phương tiện. Ông tin rằng khi tù nhân có thể cùng ông chia sẻ niềm vui trên sân, họ cũng có thể học cách cư xử tử tế với người khác.

“Golf dạy họ kiên nhẫn, trung thực và tôn trọng. Đó là những điều xã hội cần nhất”, ông nói.

Trên đường trở về trại sau buổi đánh golf đầu tiên, Thrasher nói đùa: “Năm 2027, chúng ta sẽ gặp lại sáu golfer, năm người từng là tù nhân và một giám thị”. Ai đó bật cười. Bên ngoài cửa kính xe, hoàng hôn phủ lên rừng thông.

Một ngày nào đó, có thể họ sẽ thật sự gặp lại, không còn trong tù mà trên sân golf, nơi mỗi cú đánh đều mang theo hi vọng về một khởi đầu mới.

Thanh Trúc