Nguồn gốc, ý nghĩa của lễ hội Halloween

Nguồn gốc, ý nghĩa ra đời của lễ hội Halloween

Halloween (All Hallows’ Evening) được tổ chức vào ngày 31/10 hàng năm nhằm tưởng nhớ những người đã khuất. Đây là lễ hội truyền thống có nguồn gốc Kitô giáo và thường xuất hiện ở một số nước phương Tây như: Mỹ, Anh, Canada, Ireland, Puerto Rico, Úc, New Zealand...

Tương truyền rằng ngày Halloween hình thành từ một nghi thức cổ truyền của bộ tộc Celt (tồn tại cách đây hơn 2.000 năm trên vùng đất của Vương quốc Anh, Ái Nhĩ Lan và miền Bắc nước Pháp). Halloween bắt nguồn từ lễ hội Samhain, đánh dấu thời điểm người Celt tổ chức lễ kỷ niệm năm mới. Họ tin rằng vào thời gian này, cánh cửa địa ngục sẽ được mở và linh hồn người chết có thể trở về trần gian. Điều này khá giống với ngày rằm tháng bảy – ngày xá tội vong nhân trong văn hóa của Việt Nam.

Lễ hội Halloween nhắc nhở con người không nên đùa giỡn hoặc đem ma quỷ ra để bàn tán. Ma quỷ theo nghĩa bóng là những trò lừa lọc, đe dọa, gây ảnh hưởng tới bản thân và mọi người xung quanh. Ngoài ra, nó hướng con người đến một cuộc sống thiện lành, không mang ác niệm và không hành động trái với lương tâm. 

Ngày nay, tại nhiều quốc gia, Halloween đã trở thành hoạt động vui chơi giải trí thường niên của giới trẻ. Các hoạt động phổ biến trong lễ hội bao gồm trang trí lồng đèn, hóa trang thành các nhân vật kinh dị và tập tục trick or treat (cho kẹo hay bị ghẹo).

Những hoạt động đặc trưng trong ngày Halloween

Trang trí đèn bí ngô

Một trong những hoạt động mang đậm ý nghĩa của ngày Halloween chính là trang trí đèn bí ngô. Tập tục này bắt nguồn từ truyền thuyết về một kẻ tên Jack say mê uống rượu, quậy phá đến khi chết không được thiên đàng chào đón, đến cả địa ngục cũng không chứa chấp nên đành lang thang trên dương thế.

Sau đó Jack xin quỷ chút lửa để soi đường và được cho một hòn than lấy từ bếp lửa địa ngục không bao giờ tắt. Jack lấy củ cải đỏ đem khoét rỗng thành hình mặt quỷ, đặt hòn than bên trong.

Từ đó, cứ mỗi mùa Halloween về, người nông dân ở các ngôi làng Ireland lại khắc những chiếc đèn lồng bằng củ cải để xua đuổi linh hồn của Jack và cả những bóng ma lang thang khác. Sau này khi nhập cư vào Mỹ, người Ireland đã biến quả bí ngô.

Hóa trang

Đây là phong tục phổ biến và được tất cả mọi người yêu thích trong ngày lễ Halloween. Người ta luôn cho rằng khi tháng 10 kết thúc cũng là lúc ma quỷ bắt đầu đi lại giữa hai thế giới, và hồn ma vất vưởng của Jack sẽ tìm cách trú ngụ vào ai đó.

Chính vì vậy, con người cần phải “giả ma giả quỷ” để không bị bắt đi. Thông thường, những bộ quần áo được chọn theo chủ đề ma quỷ, phù thủy, hay các nhân vật hoạt hình, phim truyền hình nổi tiếng.

Lễ hội Halloween tại Việt Nam

Dù chỉ mới du nhập vào Việt Nam một vài trăm trở lại đây nhưng lễ hội Halloween đã dần trở nên phổ biến và được công chúng, nhất là giới trẻ đón nhận. Sự quan tâm đối với lễ hội này chủ yếu tập trung ở các đô thị lớn như TP.HCM, Đà Nẵng… 

Vào những mùa Halloween trước, đông đảo các bạn trẻ tại thành thị và du khách nước ngoài đã cùng nhau xuống phố, hòa mình vào không khí của lễ hội. Đây là dịp để mọi người thỏa sức sáng tạo, hóa trang thành những nhân vật rùng rợn theo chủ đề kinh dị. 

Thời điểm này, các hàng quán cũng liên tục “bắt trend”, trang trí cửa hàng theo chủ đề của ngày lễ nhằm thu hút khách hàng. Nhiều dịch vụ như vẽ mặt, cho thuê đồ hóa trang, bán mặt nạ cũng xuất hiện. Rất nhiều trang phục quái dị, đa dạng màu sắc kèm theo những chiếc mặt nạ đủ loại hình ghê rợn đã thu hút giới trẻ hòa mình vào bầu không khí nhộn nhịp của lễ hội. 

Lễ hội Halloween tại một số nước trên thế giới

Tại Mỹ

Ở Mỹ, lễ hội Halloween được tổ chức rất hoành tráng và nhộn nhịp. Đây là cơ hội để mọi người che giấu bản thân, khám phá những điều bất ngờ từ mọi người xung quanh. Ngày hội là dịp xua đuổi những điều xui rủi, ngăn không cho chúng phá hoại đời sống con người. 

Tập tục “cho kẹo hay bị ghẹo” rất phổ biến với trẻ em tại Mỹ. Ngoài ra, nhiều sự kiện hóa trang dành cho người lớn cũng được diễn ra như: Tampa, Festival of the Dead...

Tại Anh

Điểm đặc trưng của lễ hội Halloween ở Anh chính là lễ “đốt lửa”. Vào ngày này, lửa được đốt lên khắp các con đường của nước Anh.

Tuy nhiên, những đống lửa không dùng để tránh sự vây đuổi của ma quỷ và các vong hồn mà để gợi nhớ vụ hành quyết kẻ phản bội Guy Fawkes. Ông ta là kẻ có ý định làm nổ tung tòa nhà Hội đồng ở London vào 1605 theo lịch của nhà thờ. Những hình nộm của Guy Fawkes bị đốt cháy trong lễ hội thể hiện cái giá phải trả của linh hồn tội lỗi. 

Tại Pháp

Lễ hội hóa trang là tâm điểm cho mùa Halloween ở Pháp. Các cuộc diễu hành lớn của thây ma, phù thủy… được tổ chức thường niên tại thị trấn Limoges. Bên cạnh đó còn có bữa tiệc ăn mừng lễ hội không kém phần ấn tượng ở Paris. 

Trang phục hóa trang ở Pháp đa phần đều là những bộ trang phục gây ám ảnh như: xác ướp, yêu tinh, phù thủy, ma cà rồng… Ở Pháp, trò chơi "trick or treat" rất ít khi xuất hiện, nếu có thì chỉ từ cửa hàng này sang cửa hàng kia.

Minh Tuệ