Tất tần tật về luật một bóng - One Ball Rule
Luật Một Bóng là một luật địa phương (G-4) mà Hội Đồng Giải có thể đưa ra cho giải đấu hoặc hệ thống giải đấu nhằm mang đến sự thách thức cho người chơi.
Hiện nay, Luật Một Bóng đang được sử dụng ở tất cả các hệ thống giải đấu chuyên nghiệp hàng đầu trên thế giới (PGA Tour, European Tour, Asian Tour …) và các giải đấu nghiệp dư trình độ cao.
Mới đây, giải FLC Vietnam Masters 2019 đã áp dụng Luật Một Bóng. Đây là lần đầu tiên luật này được áp dụng trong một giải đấu tại Việt Nam.
Những trường hợp rất nổi tiếng trên thế giới về luật Một Bóng:
Ở vòng đấu thứ 2 của giải US Open 2000, Tiger Woods chỉ còn đúng 1 trái bóng khi kết thúc hố 18. Đây là giải đấu major mà Tiger đã lập kỉ lục với cách biệt lớn nhất (15 gậy) giữa nhà vô địch và người về nhì. Kỉ lục này có thể đã khác đi nếu Tiger làm mất luôn quả bóng cuối cùng trước khi kết thúc hố 18.
Gần đây nhất, golfer Clement Berardo đã bị loại khỏi giải Andalucia-Costa del Sol Match Play 9, sự kiện thuộc hệ thống Challenge Tour (hệ thống hạng dưới của European Tour) vì không còn bóng để thi đấu.
Vậy luật một bóng là gì? Nó ảnh hưởng như thế nào đến kết quả thi đấu của golfer? Hãy cùng Golf Việt khám phá nhé!
Tại sao lại có luật một bóng?
Điều luật 6.3a của Luật Golf 2019 quy định golfer phải sử dụng một loại bóng cho mỗi hố, từ khi phát bóng đến khi vào hố, trừ khi bóng bị mất hay OB, hay được thay thế bởi một bóng khác. Do đó, người chơi có thể sử dụng nhiều loại bóng khác nhau trong một vòng đấu, miễn là họ chỉ sử dụng 1 loại bóng ở mỗi hố.
Hệ thống các giải golf chuyên nghiệp ở Việt Nam hay các giải nghiệp dư quốc gia do VGA tổ chức từ lâu nay đã áp dụng đưa luật địa phương G-3. Theo đó yêu golfer phải sử dụng bóng nằm trong danh sách bóng hợp chuẩn do R&A công nhận như trên trang web.
Luật một bóng quy định như thế nào?
Luật Một Bóng quy định như sau: Trong cả vòng đấu, người chơi phải sử dụng một loại bóng (một loại bóng và nằm trong danh sách bóng hợp chuẩn mới nhất của R&A).
Ví dụ: Nếu một golfer phát bóng bắt đầu vòng đấu với bóng Titleist AVX màu trắng, golfer đó phải sử dụng đúng loại bóng này trong cả vòng đấu đó mà không được đổi qua các loại bóng khác, như là Taylormade TP5x, Titleist ProV1 hay ProV1x.
Bóng được phân loại dựa vào các đặc điểm sau:
- Nhà sản xuất: Taylormade, Titleist, Bridgestone etc…
- Mẫu: TP5, TP5x, ProV1, ProV1x, Tour B X, Tour B RX …
- Màu sắc: trắng, vàng …
- Đánh dấu (marking) của bóng, gồm Pole1, Pole2, Seam1 và Seam2 marking. Nói một cách đơn giản, đây chính là quy cách in trên bóng: màu sắc, cách in tên nhà sản xuất và mẫu bóng (ví dụ như Callaway, TP5x) và các dấu mũi tên hai bên. Đây là một yếu tố rất quan trọng để phân biệt bóng, do các nhà sản xuất thường cải tiến, cho ra đời các loại bóng khác nhau theo thời gian, mỗi loại mới (cùng mẫu) sẽ được đánh dấu khác nhau để phân biệt với loại cũ. Ví dụ: hai bóng Titleist ProV1 trong hình là 2 loại khác nhau (hình dạng & màu sắc mũi tên hai bên chữ ProV1 khác nhau).
Mỗi sự khác biệt trong 4 điểm ở trên sẽ cho một loại bóng khác nhau, được thể hiện bằng một mục (hàng) riêng trong danh sách bóng hợp chuẩn trên trang web của R&A hay USGA. Khi thi đấu, người chơi nên kiểm tra để bảo đảm tất cả bóng mình có đều cùng đúng một loại và có số lượng đủ cho tất cả các vòng đấu.
Trong trường hợp golfer hết bóng trong một vòng đấu, golfer đó có các chọn lựa sau:
- Mượn/xin bóng của bạn chơi hay bất kì người nào khác trên sân, miễn là bóng đó phải cùng loại với bóng người chơi đã sử dụng từ đầu vòng đấu.
- Mua bóng cùng loại từ pro-shop.
- Dừng chơi và chấp nhận bị loại khỏi giải đấu.
Khi chọn (1) và (2) ở trên, người chơi không được gây chậm trễ cuộc chơi. Nếu không, họ có thể bị xử phạt theo luật 5.6 – Unreasonable Delay.
Một số lưu ý của luật Một Bóng:
- Nếu trong vòng đấu, golfer thả, đặt lại hay đặt một bóng khác loại nhưng chưa đánh bóng, họ có thể sửa lỗi bằng cách ngừng sử dụng bóng đó mà không bị phạt theo luật 14.5. Golfer phải thả, đặt lại hay đặt một bóng cùng loại như khi bắt đầu vòng đấu.
- Khi golfer phát hiện họ đã sử dụng bóng khác loại vi phạm luật này, họ phải dừng sử dụng bóng đó trước khi bắt đầu hố tiếp theo và phải hoàn thành vòng đấu với bóng cùng loại như đã sử dụng khi bắt đầu vòng đấu; nếu không golfer sẽ bị truất quyền thi đấu.
- Nếu phát hiện vi phạm giữa một hố, người chơi có thể hoàn thành hố đó với bóng vi phạm hay thay thế bằng bóng đúng loại và đặt bóng đó tại vị trí của bóng vi phạm.
- Luật Một Bóng chỉ áp dụng cho mỗi vòng đấu, nên người chơi có thể chuyển qua sử dụng bóng khác ở vòng đấu tiếp theo. Ví dụ: vòng 1 người chơi sử dụng bóng Bridgestone Tour B X, vòng 2 sử dụng bóng Tour B RX. Tuy nhiên, để đơn giản hóa vấn đề và tránh các lỗi đáng tiếc có thể xảy ra, người chơi nên sử dụng một loại bóng cho cả giải đấu, đăng kí với Hội Đồng Giải trước giải đấu và xác nhận lại trước mỗi vòng đấu. Nếu phải thay đổi bóng, người chơi nên thông báo với Hội Đồng Giải trước vòng đấu.
- Xử phạt đánh bóng vi phạm luật địa phương này: Golfer sẽ bị hình phạt chung (hai gậy trong đấu gậy hay thua hố trong đấu đối kháng) cho mỗi hố vi phạm luật địa phương này.